Een auto met hersens

‘Als ik voor een rood stoplicht wacht, gaan de raampjes omlaag.’

Olaf Mooij maakt kunst die op straat te zien is. Kunst hoort niet per definitie in een museum of gallerie volgens hem. Zo komen mensen die niet zo snel een museum binnen stappen, toch in aanraking met kunst. Tijdens I Love Hillywood is het werk van deze Rotterdamse kunstenaar niet alleen in Museum Hilversum te zien, maar ook in de straten in en rond het centrum. Met zijn laatste rijdende kunstwerk de Braincar rijdt hij tijdens het festival door Hilversum en maakt hij opnames, die ’s avonds te zien zijn.

Afgelopen voorjaar reed Olaf Mooij (1958) al met zijn Braincar – een grote, zwarte Amerikaanse auto, met op de achterkant een groot, wit brein – door de straten van zijn geboortestad Rotterdam. Dit deed hij op uitnodiging van de Rotterdamse stichting Kosmopolis, die de culturele instellingen en mensen in de wijken met elkaar wil verbinden. Deze ‘hersenauto’ is voorzien van drie camera’s, waarmee hij overdag mensen, straten, pleinen, gebouwen en parken vastlegde. ’s Avonds parkeerde hij de auto op een centrale plek in de wijk waar hij had gefilmd. En dan begint de auto te dromen: tegen de wand van het transparante brein worden van binnenuit beelden en kleuren geprojecteerd, die mensen dan aan de buitenkant kunnen zien. Hetzelfde zal hij ook in Hilversum gaan doen. Van 15 t/m 17 oktober zal hij met zijn Braincar door heel Hilversum rijden. Tijdens I Love Hillywood, 18 t/m 20 oktober, zal de auto zijn dromen vertonen op de Kerbrink, ‘s avonds tussen 20.00 en 24.00 uur. Zo brengt Olaf Mooij kunst naar de straat. Of: zo wordt de straat kunst.

Kunst op de aanhanger
Olaf Mooij studeerde in 1983 af aan de Academie voor Beeldende Kunst in Rotterdam. Sindsdien was zijn werk te zien op talloze (groeps)exposities in binnen- en buitenland. In opdracht van gemeenten en organisaties maakte hij zowel objecten als ontwerpen voor de inrichting van publieke ruimten. Zo werkte hij al eens voor de Gemeente Hilversum, die hem in 2005 de opdracht gaf om een ontwerp te maken voor het Jan Kortplein. Olaf Mooij: ‘Vroeger maakte ik beelden, die te zien waren tijdens tentoonstellingen in musea en galleries. Maar daar kreeg ik weinig respons op. Als kunstenaar weet je nauwelijks hoe mensen op je werk reageren en dat is niet heel bevredigend. Maar wanneer ik die beelden op mijn aanhanger naar de expositieplek reed, kreeg ik wel veel aandacht. Als ik voor een rood stoplicht wachtte, gingen de raampjes vaak omlaag en vroegen mensen wat ik achter mijn auto had hangen. Dan ontstond er regelmatig een leuke uitwisseling. Hierdoor kwam ik op het idee om mobiele kunstwerken te maken met bijpassende aanhangers, die je – bij wijze van spreken – aan iedere lantaarnpaal kan vastmaken en overal kan neerzetten. Dat ben ik gaan doen. Vandaar was het een kleine stap naar het maken van auto’s. Veel mensen hebben iets met auto’s en een gesprek over auto’s is zo aangeknoopt. Bovendien krijg je veel bekijks wanneer je in een getransformeerde auto rondrijdt. Als ik met een van mijn auto’s – ik heb er nu vijf gemaakt – op een festival of tentoonstelling kom, hoor ik regelmatig dat mensen hem al ergens hebben zien rondrijden.’

Haarauto’s
In 1999 ‘pimpte’ Olaf Mooij zijn eerste auto: de DJ mobiel. Geïnspireerd door het lied God is a DJ van Faithless en de pausmobiel waarin toentertijd Johannes Paulus II rondreed, verbouwde hij een Ford Sierra in een rijdende DJ-performance, compleet met een proffesionele geluidsinstallatie, tien speakers en een plek voor een DJ om platen te draaien. Voor dit ontwerp werd Olaf Mooij genomineerd voor de Designprijs Rotterdam. Vervolgens voorzag Mooij een aantal tweedehands auto’s van pruiken, de zogenaamde ‘haarauto’s’. ‘Auto’s zijn voor mij levende wezens,’ aldus Olaf Mooij. ‘Dat begon al toen ik heel jong was. Mijn vader praatte altijd tegen de auto en klopte hem kameraadschappelijk op het dak als we veilig op onze eindbestemming aangekomen waren. Auto’s hebben net als mensen een eigen persoonlijkheid en uniek karakter. Veel mensen zien bijvoorbeeld de lampen van een auto als de ogen en de gril als de mond.’ En dus bedacht Olaf Mooij hier een haardracht bij die past bij de auto, want die ontbrak nog. Naast levensechte modellen, maakte Olaf Mooij ook schaalmodellen van zijn ‘haarauto’.
Enkele hiervan zullen – naast onder meer foto’s, grafisch werk en ontwerpen van zijn hand – te zien zijn in Museum Hilversum.
En: let op de Braincar die ’s avonds rond de Kerkbrink zijn dromen zal laten zien.
De tentoonstelling met werk van Olaf Mooij is te zien in Museum Hilversum op de Kerkbrink van 13 t/m 21 oktober.

Olaf Mooij geeft tevens een lezing in Museum Hilversum, op zaterdag 20 oktober,

aanvang 17.00 uur.
Entree is gratis.
De Braincar staat van 18 t/m 20 oktober ’s avonds op of rond de Kerkbrink.

Voor meer informatie over Olaf Mooij en zijn werk: www.olafmooij.com